Nokkrar lausavísur eftir Hafstein Stefánsson

 Vorið eftir Öskufallið 

Gult í broddinn, grænt í rót

grasið klæðir svörðinn.

Þó að rjúki úr Surti sót,

sumri fagnar jörðin.

 

  Á þorrablóti Austfirðinga 

Í hörku spennu Hafsteinn er,

hjartað brennur kvalið.

ástar rennur augum hér

yfir kvennavalið.

 

 

 

 Stór og smár 

Stórlax einn á steini var

með stöng hjá ánni tærri.

Maðurinn á maðki þar

mataði þá smærri.

 

  Þekktur aflamaður talar í talstöð 

Engum fréttum útbýti,

eru línur hreinar.

Hundrað þúsund helvíti,

og horfur ekki neinar.

 

  Hafsteinn sá einu sinni konu nokkra Borða mikið og hratt. 

Þó alveg hreint þú ætir mig,

ég yrði varla hnugginn.

Ég færi allur oní þig,

ekki mikið tugginn.

 

-------------------------------

Mig langar stundum ákaft til að yrkja

um undurfagurt líf og sumarblóm,

en verð þá eins og góð og gömul kirkja,

sem grætur yfir því að vera tóm.

                       

                              Hafsteinn Stefánsson

Áhöfnin á Þór VE myndin var tekin á Akureyri 1924.

Áhöfnin á Varðskipinu og björgunarskipinu Þór VE sem var fyrsta björgunar- og Varðskip Íslendinga.

 

 

Ein fyrsta skipshöfnin á ,, Vestmannaeyja- Þór’’ Fremsta röð frá vinstri: Jón ?? , 2. vélstjóri; 2. Guðbjartur Guðbjartsson, 1. vélstjóri; 3. Jóhann P. Jónsson, skipherra; 4. Friðrik V. Ólafsson , 1. stýrimaður; 5. Einar M. Einarsson , 2. stýrimaður; 6. Lundquist,, kanoner’’

 ( hann kenndi að nota fallbyssuna). Miðröð frá vinstri: 1. Jón Jónsson, léttadrengur, (seinna skipherra); 2.  Helgi ?? , kyndari; 3. Páll Guðbjartsson, kyndari; 4. Edvard friðriksson, bryti; 5. Skúli Magnússon Loftskeytamaður. Aftasta röð frá vinstri: 1. Sigurður Bogason frá Stakkagerði, háseti síðast skrifstofustjóri Vestmannaeyja kaupstaðar ( heimildarmaður að skýringunni á myndinni) ; 2 Þórður Magnússon , háseti, 3 Þórarinn Björnsson, bátsmaður, síðar skipherra; 4 Þorvarður Gíslason, háseti síðar skipherra; 5Magnús ?? , háseti.

 Myndir þessar voru teknar á Akureyri sumarið 1924, en það sumar var fallbyssan sett á Þór, áður en farið var norður til eftirlits með síldarflotanum.

Myndirnar lánaði mér Sigurður Sigurðsson frá Stakkagerði í Vestmannaeyjum en faðir hans var háseti á Björgunar og varðskipinu Þór og átti hann þessar myndir.

 

Seinni myndin er tekin á sama tíma.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MS Þór kom til Vestmannaeyja 26. mars 1920 hreppti hann vont veður á heimleiðinni.

Vestmannaeyingar höfðu eignast fyrsta björgunar- og varðskip við Ísland. Þau sem fyrir

voru voru dönsk. Þór byrjaði giftursamlega sín björgunarstörf, bjargaði bát og áhöfn

 austur af Eyjum.

  

 

Höfum við efni á að fækka þyrlum

Þyrla Landhelgisgæslunnar var kölluð út í morgun vegna svifdreka sem brotlenti í Spákonufelli sem er fyrir ofan Skagaströnd. Björgunarsveitir Slysavarnafélagsins Landsbjargar á norðvesturlandi voru kallaðar út.

Nú nýlega var tekin sú kvörðun að endurnýja ekki leigusamning einnar af þremur þyrlum Landhelgisgæslunar, en leigusamningurinn rennur út nú um mánaðarmótin. Í kjölfarið mun landhelgisgæslan aðeins hafa tvær þyrlur í þjónustu sinni. Þegar Georg Lárusson forstjóri LHG var spurður á dögunum hvort nægði að hafa tvær Þyrlur svaraði hann:,, Auðvitað vildum við hafa hér fjórar vélar eins og talin er þörf á en nú árar illa svo þetta er það skásta sem við teljum okkur geta gert. Starfsemi Landhelgisgæslunar hefur verið skorin niður um 40 til 45% frá árinu 2008.

Maður spyr sig er einhver glóra í þessu að skerða svo öryggi landsmanna að það geti kostað mannslíf. Öryggi sjómanna er verulega ábótavant með fækkun á þyrlum, og við skulum einnig hafa í huga að öryggi þyrluflugmanna og áhafna á þyrlunum er einnig verulega skert ef ekki er til varaþyrlur. Þyrlur geta bilað eins og margoft hefur komið fyrir, þá verður að vera til aukavél til aðstoðar eða bjargar, því oftar en ekki eru þessi tæki kölluð út í slæmum veðurskilyrðum.

Það er undarlegt að hægt sé að eyða hundruðum miljóna í umsókn í ESB þegar vitað er að meirihluti landsmanna er á móti þessari aðild. Þá er með ólíkindum að enn er verið að henda hundruðum miljóna eða réttara sagt miljörðum í Hörpu tónlistarhúsið sem aldrei á eftir að vera nema baggi á þjóðinni. Að ég tali nú ekki um þá peninga sem settir eru í margumræddar erlendar herflugvélar sem fljúga hér umhverfis landið engum til gagns. Svona mætti lengi telja.

Væri ekki nær að setja þessa peninga í LHG og þar með bæta öryggi Sjómanna og allra landsmanna. Við höfum ekki efni á því að fækka þyrlum og minka öryggi landsmanna.

 

Brotlenti á Spákonufelli

Hafnardagar bæjarhátíð Þorlákshafnar

 Svona er Sjómannadagurinn auglýstur í Þorlákshöfn, þessum stóra útgerðarbæ. Ætli sjómenn í Þorlákshöfn séu ánægðir með þetta ??, ekki trúi ég því. 

Þetta eru afleiðingar þess að sjómenn mótmæla ekkí að Sjómannadagurinn í Reykajvík er nú uppnefndur Hátíð hafsins.

Af hverju fá sjómenn ekki að hafa Sjómannadaginn fyrir sig???.

Ein vinsælasta hátíð á Sjómannadaginn er nú í Grindavík þar sem sjomannadagshátíðin er nefnd Sjóarinn síkáti sem er góð tilvitnun og engin er í vafa um að hátíðin er tengd sjómönnum og Sjómannadeginum. Gott hjá Grindvíkingum.

SjÓMENN HÖLDUM VÖRÐ UM SJÓMANNADAGINN HANN ER OKKAR DAGUR

 

Ræða flutt á Sjómannadegi 1976

 

Á sjómannadaginn 1976 fékk ég það hlutverk að setja Sjómannadaginn, ég var þá í Sjómannadagsráði og það var einhver vandræði að fá sjómann til að setja daginn. Mér er þett mjög minnistætt þar sem ég kveið mikið fyrir að standa þarna uppi á svölum á Samkomuhúsi Vestmannaeyja fyrir framan fjölda fólks.

Eins var erfitt að semja ræðu sem varð að mínu mati að vera  stutt þannig að hún tæki fljótt af. En ég held að þetta hafi allt gengið vonum framar með hjálp góðra manna, þó ég hafi nokkuð skolfið í hnjáliðum þegar ég kom fram og byrjaði ræðuna. Þessa ræðu hef ég geymt vel og vandlega, enda fyrsta og eina útiræða sem ég hef flutt.

Ég hef alla tíð haft mikinn áhuga fyrir Sjómannadeginum og geri mér grein fyri því að hann er ómetanlegur hluti af stéttarbaráttu sjómanna. Þess vegna er það mér óskíljanlegt að sjómenn skuli ekki mótmæla því að dagurinn okkar Sjómannadagurinn skuli nú vera uppnefndur Hátíð Hafsins á Reykjavíkursvæðinu og í Þorlákshöfn það sem flest snýst nú um sjó, þar er Sjómannadagurinn uppnefndur Hafnardagar. Það er ótrúlegt að engin sjómaður skuli mótmæla þessu, það er eins og sjómenn geri sér ekki grein fyrir því hvað Sjómannadagurinn er sjómönnum mikilvægur í sambandi við stéttarbárattu þeirra.

 

En til gamans læt ég hér setningaræðu mína á Sjómannadaginn 1976 fylgja, hún getur vel átt við í dag ef breytt væru ártölum.

 Hér er lika mynd af Sjómannadagsráði Vestmannaeyja 1972 en þetta var hörku lið.

 

 

Góðir hátíðargestir.

Nú á þessu ári eru 38  liðin , frá því fyrst var hátíðlegur haldin Sjómannadagur á Íslandi. Það voru sjómannafélög í Reykjavík og Hafnarfirði, sem riðu á vaðið 6. júni 1938.

Hátíðarhöldin tókust þá vel fyrst og fremst vegna almennrar þátttöku.

Hér í Vestmannaeyjum var Sjómannadagurinn fyrst haldinn hátíðlegur vorið 1940 . Og nú er Sjómannadagurinn fyrir löngu orðinn fastur hátíðisdagur allra landsmanna. Markmið Sjómannadagsins voru í upphafi og eru enn margþætt.

Fyrst og fremst er Sjómannadagurinn hátíðisdagur. Þá gera menn sér glaðan dag. Á Sjómannadegi þakka sjómenn góðar gjafir liðins tíma, og skyggnast fram á veginn til nýrra sjóferða og nýrra veiðifanga.

Og á sjómannadegi minnast sjómenn einnig látinna vina og samstarfsmanna.

Hinsvegar er Sjómannadagurinn baráttudagur sjómanna. Á Sjómannadaginn minna sjómenn á ýmis velferðarmál stéttar sinnar, svo sem menntunarmál og rekstur dvalarheimila fyrir aldraða sjómenn . Og seinast en ekki síst er Sjómannadeginum blátt áfram ætlað það hlutverk að minna á sjómannastéttina og störf hennar og mikilvægi í þágu lands og þjóðar.

Sjómannadagsráð Vestmannaeyja 1976 vill nú á þessum Sjómannadegi leitast við að halda merki hans á lofti með fjölbreyttri dagskrá.

Fyrir hönd Sjómannadagsráðs óska ég öllum áheyrendum gleðilegrar hátíðar og segi hátið Sjómannadagsins setta.

 

 

Sigmar Þór Sveinbjörnsson

Litil stelpa í Fellihýsi

Myndin er af Kolbrúnu Soffíu Þórsdóttir í fellihýsinu síðasta sumar, en nú er besti tíminn til að nýta þessar útilegu græjur.

Í Eyjum um síðustu helgi

 

 Um síðustu helgi var ég staddur í Eyjum og eins og vanalega keyrði ég um Heimaey til að skoða mig um.

Eyjarnar skarta sínu fegursta á  þessum tíma, það er því gaman að keyra um og skoða þær breytingar sem orðið hafa á þeim 12 árum sem liðin eru frá því við fluttum frá Eyjum.

Miklar breytingar hafa orðið í bænum, fjöldamörg hús eru horfin og önnur ný komin í staðinn. Mörg af þessum gömlu húsum máttu nú  hverfa en maður saknar þó húsa sem voru falleg eins og Baldurhaga. En þar er komið fjölbýlishús sem að mínu mati er í stærra lagi. 

 Það sem kom mér mest á óvart er risastór bygging í Herjólfsdal sem að mínu mati skemmir Dalinn, það er með ólíkindum að þetta skuli vera samþykkt af bæjaryfirvöldum. Ég ræddi þetta við marga vestmanneyinga og flestallir sem ég talaði við voru hundóánægðir með þessa framkvæmd, sem er sögð gerð vegna þess að reiknað er með aukningu á þjóðhátíðum næstu árum.                                 Lítil umræða hefur farið fram um um þetta að sögn þeirra sem ég talaði við og er það sennilega vegna þess að eyjamenn verða að sína samstöðu   Maður hugsar með sér hvað golfararnir gera til að verja glæsilegan golfvöll yfir þjóðhátíðina, það hlítur að vera áhyggjuefni fyrir þá að fá13 til 15 þúsund mans á þjóðhátíð.

 

 

Blátindur var á sínum stað og litill sómi syndur enda ekki á réttum stað í goggröðinni.

 

 

 

 

 

 

 

Ekki leið langur tími þar til Hafdís fór í björgunarleiðangur

 

Björgunarbáturinn Hafdís sótti í dag vélarvana bát sem var úti við Boða, um 8-9 mílur utan við Fáskrúðsfjörð. Björgunin gekk greiðlega og var aldrei nein hætta talin á ferðum. Veður var gott og ölduhæð lítil.

Björgunarbátur björgunarsveitarinnar Geisla á Fáskrúðsfirði, Hafdís, fór í útkallið.

Fyrir nokkrum dögum kynnti ég tvo nýja björgunarbáta sem nýlega komu til björgunarsveita á Fáskrúðsfirði og Norfirði, nú hefur Hafdís frá Fáskrúðsfirði farið í sína fyrstu björgunarferð og er þar með farin að sanna gildi sitt. Til hamingju með þessa fyrstu björgun strákar í Geisla .

Kær kveðja

Hafdís sótti vélarvana bát

Minning um mann, Reynir á Tanganum

                                                                                                                                                                                  Reynir Fríman Másson  var  fæddur í Eyjum  29. janúar 1933 var sonur hjónanna Indiönu  Sturludóttir og Mas Frímanssonar, hann lést 19. júní 1979. Þótt Reynir hafði aldrei stundað sjó var hann nátengdur sjómönnum þó sérstaklega matsveinastéttinni, ég held að eldri Eyjamenn muni vel eftir honum og þá sérstaklega sjómenn.

Æskuheimili hans var Valhöll við Strandveg og starfsvettvangur hans var hinu meginn við götuna í versluninni Tanganum. Þar byrjaði hann ungur að starfa en Tanginn seldi mikið af vörum eða kost í bátana á sínum tíma og vegna starf síns var hann aldrei nefndur annað en Reynir á Tanganum.

Í minningargrein í Sjómannadagsblaði Vestmannaeyja frá 1980 segir m.a. um Reynir.: “ Hann sinnti starfi sínu af lífi og sál, og var lipur og greiðvikinn, glettinn og gamansamur og oft gustaði í kringum hann. Frá árinu 1961 gegndi hann starfi verslunarstjóra á Tanganum. Frá öndverðu hefur megnið af bátakosti  verið keypt á Tanganum  og var það lengst af starf Reynis að sjá um þann þátt. Það var aldrei töluð nein tæpitunga á Tanganum yfir kostinum og þar sögðu menn meiningu sína umbúðalaust þegar svo bar við. En ég hygg að flestir minnist samskiptanna við Tangann og Reyni með hlýju og trúlega hefðu ekki allir látið bjóða sér upp á það sem oft var hlutskipti hans að rífa sig upp úr rúminu um miðjar nætur til að afgreiða kost í bát sem var seinn fyrir. En Reynir var lipurð og hjálpsemi í blóð borin og sem verslunarmaður var hann réttur maður á réttum stað. Reynir var kvæntur Helgu Tómasdóttir  og áttu þau fjögur börn,, Þau hjón bjuggu á Birkihlíðinni.

 

Kær kveðja SÞS

 

 

Björgunarsveitir Landsbjargar á Austurlandi

 

 

 

 Á undanförnum árum hafa björgunarsveitir um land allt sannað gildi sitt, á ég þar við bæði á sjó og landi. Það er ómetanlegt að eiga þessar björgunarsveitir og góð björgunartæki  þegar nauðsyn krefur og þessir menn og konur sem skipa þessar sveitir eiga heiður skilið fyrir þá vinnu sem menn leggja á sig og allt er þetta unnið  í sjálfboðavinnu. Það er líka ánæjulegt að það virðist vera nokkuð auðvelt að fá yngra fólk til starfa í björgunarsveitirnar.

 Til að geta brugðist skjótt og örugglega við þegar neyðarkall berst þurfa björgunarsveitirnar að vera búnar góðum búnaði og tækjum, bæði vegna öryggis þeirra sjálfra og einnig til að geta veitt aðstoð og bjarga þeim sem eru í nauðum staddir.

 

Björgunarsveitin á Fáskrúðsfirði var að fá þennann bát sem hlaut nafnið Hafdís SU  sk.nr. 7677 búinn tveimur nýjum utanborðsmótorum. Á mynd 2 er 'Oskar Þór um borð í Hafdísi SU.

 

 

 

 

 

 

 

 

Nú er Slysavarnarfélagið Landsbjörg og björgunarsveitirnar að endurnýja björgunarbáta sýna víðsvegar um landið og er það gert með því að flytja inn gamla báta frá Englandi. Bátar þessir eru mjög vel með farnir og er hver bátur með tvær nýlegar eða alveg nýjar utanborðsvélar sem er nauðsynlegt því það þarf að vera hægt að treysta þeim þegar neyðarkallið kemur. Ég hef skoðað nokkra af þessum bátum og líst vel á þá, þeir eru auðsjáanleg mjög lítið notaðir og hafa verið vel við haldið.

 

 

Á þessum myndum má sjá bátinn Glæsir NK sk.nr 7674 sem björgunarsveitin á Neskaupstað var að fá og er einnig búinn tveimur nýlegum utanborðsvélum,  Eins og sjá má á þessum myndum líta þessir bátar vel út og þeir eiga örugglega eftir að gagnast þessum björgunarsveitum vel. Maðurinn á seinustu mynd heitir Sveinn, því miður veit ég ekki nöfn hinna.

 

Ég óska þessum björgunarsveitum til hamingju með þessa nýju báta.

kær kveðja